در قرقیزستان، شورای علمای مفتیات تصمیم گرفت پوشیدن لباس‌هایی را که کاملاً صورت را می‌پوشاند، ممنوع کند. خبرگزاری «خبر» نظر صادر جباروف رئیس‌جمهور را در این مورد دریافت کرد.

- سلام. مایلیم نظر شما را در مورد موضوعی که در جامعه بحث‌برانگیز شد، دریافت کنیم. منظور فیلمی از استان جلال‌آباد است که در آن ماموران پلیس زنان با نقاب را متوقف کرده و به آنها تذکر می‌دهند. در این ویدئو افسران در مورد جریمه پوشیدن نقاب و برقع صحبت می‌کنند. به نظر شما، شهروندان و مأموران نیروی انتظامی در این شرایط چگونه باید رفتار کنند؟

- سلام. اخیرا قانونی تصویب شد که حوزه دین را تنظیم می‌کند. طبق این قانون کلیه مسائل مربوط به حقوق مومنین به مفتیات و شورای علما منتقل می‌شود. دولت نمی‌تواند در مسائل دین دخالت کند و ما دخالت نخواهیم کرد. بنابراین فتواهای مفتیات در سراسر کشور لازم‌الاجرا است. مفتیات بر اساس نظر شخصی فتوا نمی‌دهد، فتواها بر اساس دانش دینی، قرآن و حدیث صادر می‌شوند.

در مورد سوال شما درباره حجاب و نقاب و برقع به صورت زیر نظر خواهم داد.

کلمه «حجاب» در زبان قرقیزی به معنای «روسری» است که در زبان عربی به آن «حجاب» می‌گویند. بیایید در وطن خود به آن «روسری» بگوییم، زیرا افرادی هستند که از همین واژه «حجاب» می‌ترسند. اما روسری از قدیم‌الایام سرپوش سنتی مادران، خواهران و مادربزرگان ما بوده است. هیچ کس با روسری مخالف نیست و اینکه یک زن چگونه آن را بپوشد، کار شخصی اوست: آن را دور سر و رویش بپیچید یا زیر چانه ببندید. نکته اصلی این است که صورت او باز بماند.

اما نقاب سرپوشی است که فقط چشم در آن نمایان است. برقع کاملا صورت را می‌پوشاند. نقاب و برقع هر دو با تصمیم مفتیات ممنوع است. بنابراین شهروندان ما موظف به رعایت فتوای مفتیات هستند. در فرهنگ ما، زنان هرگز برقع نپوشیده‌اند و این مساله نباید به مشکل تبدیل شود.

در مورد افسران مجری قانون، می‌خواهم بگویم که همان طور که ضرب‌المثل قرقیزی می‌گوید: «سر به جای سرپوش آورند».. چنین سیاستی نباید وجود داشته باشد. به هیچ وجه به سمت زنان با حجاب با چهره باز نروید. اینکه چطور آنها روسری می‌بندند کار خودشان است: مثل مادران ما دور سر و رویشان یا زیر چانه آن را می‌بندند، حق آنهاست. نکته اصلی این است که صورت خود را باز نگه دارند.

اما وقتی صحبت از پوشیدن نقاب و برقع می‌شود، که تمام صورت را می‌پوشانند، ما باید طرفدار این باشیم که این موضوع برای امنیت عمومی مهم است. این ابتکار مقامات نیست، این قانونی است که توسط مفتیات برای مسلمانان قرقیزستان ایجاد شده است و ما به عنوان دولت نباید کنار بمانیم، بلکه به تضمین اجرای این گونه قوانین کمک کنیم. در مجموع، در همه مسائل ما باید مفتیات را در اجرای فتاوای آن یاری کنیم.

لازم به ذکر است که ۱۵ فروردین ماموران پلیس به اهالی شهر جلال‌آباد و بخش سوزَک در خصوص ممنوعیت پوشیدن نقاب و برقع در اماکن عمومی توضیحاتی دادند. به گزارش کمیته دولتی امنیت ملی جمهوری قرقیزستان، این اقدام به منظور جلوگیری از تخلف توسط سازمان‌های مجری قانون و نمایندگان رسانه‌ها انجام شده است. در چارچوب این اقدام به شهروندان بروشورها داده شد و امتناع از پوشیدن نقاب در اماکن عمومی توصیه شد. گفته شد که شهروندان الزامات قانون را با درک کامل پذیرفتند. کمیته امنیت اطلاع داد که کار توضیحی به دنبال نتایج جلسه عملیاتی در تاریخ ۱۳ فروردین با حضور نمایندگان دادستانی، اداره پلیس اتسان، کمیسیون دولتی امور ادیان و نمایندگان قوه قضائیه، انجام و برنامه اقدامات مشترک برای تضمین رعایت قانون و جلوگیری از نقض الزامات آن تهیه شد. بر اساس قانون آزادی دین و انجمن‌های دینی مورخ 21 ژانویه 2025، پوشیدن نقاب و برقع در اماکن عمومی ممنوع و جریمه 20 هزار صومی (۲۰۰ یورو) در نظر گرفته شده است.

شایان ذکر است، اظهارات صادر جباروف مبنی بر اینکه کار توضیحی با زنانی که نقاب و برقع می‌پوشند بر اساس فتوای مفتیات انجام می‌شود، انتقاد فعالان حقوق بشر و حقوقدانان را برانگیخت. گُلشائیر عبدالرسولوا، رئیس سازمان حقوق بشر «قیلیم شامی» گفت که چنین اظهاراتی از سوی رئیس‌جمهور صحت ندارد. به گفته وی، مبنای این اقدام تغییراتی در قانون تخلفات است که در ژانویه 2025 توسط خود جباروف امضا شد. این فعال حقوق بشر تاکید کرد که پلیس یک نهاد دولتی است که در خدمت قوانین جمهوری قرقیزستان است و نه اسناد داخلی یک سازمان خصوصی جداگانه مانند مفتیات. او همچنین ابراز نگرانی کرد که سخنان رئیس‌جمهور می‌تواند شهروندان را گمراه کند و اصل بی‌طرفی نهادهای دولتی را زیر سوال ببرد. تاتوبوبو اِرگِشبایوا، وکیل و حقوقدان، بر ماهیت سکولار دولت قرقیزستان تأکید کرد و اظهار داشت که نهادهای دولتی موظفند منحصرا بر اساس قوانین کشور هدایت شوند و نه فتواها یا اسناد داخلی سازمان‌های مذهبی.

منابع:

https://ru.kabar.kg/news/prezident-vyskazal-svoe-mnenie-o-nikabe-i-parandzhe/

https://ru.kabar.kg/news/zhitelyam-yuga-napomnili-o-zaprete-nosheniya-nikabov-v-obshestvennyh-mestah/

https://kaktus.media/doc/521203_uristy:_zapret_nikaba_v_obshestvennyh_mestah_osnovan_na_zakone_a_ne_na_fetve_myftiiata.html